เจ้าเล่ห์อ้างนู่อ้างนี่ไปเรื่อย ฉลาดแกมโกง
ประเภทสำนวน
"หัวหมอ" จัดว่าเป็น สำนวนไทย เพราะว่า เป็นคำที่ไม่สามารถแปลตรงตัวได้ ต้องตีความเพื่อให้เข้าใจ ไม่ได้มีลักษณะของคำสอนหรือการเปรียบเทียบชัดเจน แต่เป็นคำเฉพาะที่มีความหมายพิเศษในภาษาไทย
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สำนวนนี้มาจากคำว่า 'หมอ' ซึ่งเป็นผู้มีความรู้เฉพาะทาง เมื่อนำมารวมกับคำว่า 'หัว' จึงหมายถึงผู้ที่มีความฉลาดหลักแหลม รอบรู้ มีไหวพริบและเจ้าเล่ห์ มักใช้ในเชิงเสียดสีคนที่ชอบใช้ความฉลาดของตนเพื่อเอาเปรียบผู้อื่น หาช่องทางหลีกเลี่ยงกฎเกณฑ์ หรือบิดเบือนความจริงเพื่อผลประโยชน์ของตน
ตัวอย่างการใช้สำนวน "หัวหมอ" ในประโยค
- พนักงานคนนี้หัวหมอจริงๆ อ้างระเบียบโน้นนี่เพื่อไม่ต้องทำงานล่วงเวลา
- เขารู้ทางหนีทีไล่ดีมาก เป็นคนหัวหมอที่ไม่เคยทำอะไรผิดกฎให้ใครจับได้
- ระวังเด็กคนนั้นไว้หน่อย มันหัวหมอ ชอบหาทางเลี่ยงงานแล้วให้คนอื่นทำแทน
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
