ประเภทสำนวน
"พ่อหม้ายทรงเครื่อง" จัดว่าเป็น สำนวนไทย เพราะว่า เป็นวลีที่มีความหมายเฉพาะ ไม่สามารถเข้าใจได้จากการแปลตรงตัว ต้องตีความเพิ่มเติม ไม่ใช่คำสอนโดยตรง (สุภาษิต) และไม่ใช่คำเปรียบเทียบที่มีข้อคิดแฝง (คำพังเพย)
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สำนวนนี้ใช้เรียกผู้ชายที่เป็นหม้าย (ภรรยาเสียชีวิตหรือหย่าร้าง) แล้วแต่งตัวหรือทำตัวหล่อเหลาเพื่อดึงดูดความสนใจจากผู้หญิง มีกิริยาท่าทางเจ้าชู้ หรือปรับปรุงรูปร่างหน้าตาให้ดูดีขึ้นเพื่อหาคู่ใหม่ คำว่า 'ทรงเครื่อง' หมายถึงการแต่งตัวอย่างดี หรือดูหรูหราน่าสนใจกว่าปกติ
ตัวอย่างการใช้สำนวน "พ่อหม้ายทรงเครื่อง" ในประโยค
- พอแกเป็นพ่อหม้ายทรงเครื่อง แต่งตัวเท่ขึ้นมาปุ๊บ สาวๆ รุมตึงเลยนะ
- สมศักดิ์พึ่งแยกทางกับภรรยาไม่นาน กลายเป็นพ่อหม้ายทรงเครื่อง ออกงานสังคมบ่อยขึ้น หวังหาคู่ใหม่
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี