เลิกล้ม, ทําลายลงหมด; แพ้อย่างราบคาบ
ประเภทสำนวน
"พับฐาน" จัดว่าเป็น สำนวนไทย เพราะว่า เป็นวลีเฉพาะที่มีความหมายพิเศษ ไม่สามารถแปลตรงตัวได้ ต้องเข้าใจความหมายเฉพาะที่ใช้ในภาษาไทย แปลตรงตัวแล้วไม่สามารถเข้าใจความหมายที่แท้จริงได้
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สำนวน 'พับฐาน' มีที่มาจากการพับผ้าห่มในสมัยโบราณซึ่งจะพับที่ฐานหรือปลายเท้า จนกลายเป็นสำนวนเปรียบเทียบในกรณีที่คนตาย โดยผู้ป่วยหนักเมื่อจะตายมักจะจับชายผ้าห่มเกร็ง แล้วตายไปพร้อมกับท่าดังกล่าว ญาติจึงต้องมาพับผ้าที่ฐานเตียงให้เรียบร้อย จึงกลายเป็นสำนวนที่หมายถึงการตาย
ตัวอย่างการใช้สำนวน "พับฐาน" ในประโยค
- ป้าเพิ่งทราบข่าวว่าลุงสมหมายพับฐานไปแล้วเมื่อวาน ทั้งที่อาทิตย์ก่อนยังดูแข็งแรงดีอยู่เลย
- หมอบอกว่าคนไข้มีอาการทรุดหนักมาก ถ้าไม่รีบผ่าตัดด่วนอาจจะพับฐานได้
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
