ประเภทสำนวน
"ไม้งามกระรอกเจาะ" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นถ้อยคำเปรียบเปรยที่มีความหมายแฝง ต้องตีความเพิ่มเติมเพื่อเข้าใจ มีโครงสร้างเป็นการเปรียบเทียบถึงสิ่งหนึ่งแต่หมายถึงอีกสิ่งหนึ่ง ไม่ใช่คำสอนโดยตรงแบบสุภาษิต และไม่ใช่คำเฉพาะที่แปลตรงตัวไม่ได้แบบสำนวนไทย
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สำนวนนี้เปรียบเทียบถึงของดีมีค่าที่ถูกทำลายหรือเสียหายไปเพราะสิ่งเล็กน้อย โดยมีที่มาจากกระรอกที่มักจะเจาะไม้ดีๆ ที่มีค่า เพื่อทำรัง ทำให้ไม้เสียคุณค่า เปรียบเหมือนคนหรือสิ่งดีๆ ที่ต้องเสียหายไปเพราะเรื่องเล็กน้อยหรือคนที่ด้อยกว่า
ตัวอย่างการใช้สำนวน "ไม้งามกระรอกเจาะ" ในประโยค
- เธอเป็นผู้หญิงสวย เรียนเก่ง แต่ดันไปมีแฟนเป็นพวกติดยาเสพติด ทำให้ชีวิตพังไปด้วย นี่แหละ ไม้งามกระรอกเจาะ
- บริษัทที่มีชื่อเสียงมายาวนาน แต่ต้องปิดตัวลงเพราะพนักงานบัญชีคนเดียวโกงเงิน เรียกได้ว่าเป็นไม้งามกระรอกเจาะจริงๆ
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี