ไม่เป็นอย่างใดอย่างหนึ่งโดยแน่นอน เช่น จะว่าขี้เกียจก็ไม่เชิง
ประเภทสำนวน
"ไม่เชิง" จัดว่าเป็น สำนวนไทย เพราะว่า เป็นวลีสั้นๆ ที่ไม่สามารถแปลตรงตัวได้ มีความหมายเฉพาะเจาะจงในภาษาไทย ต้องเข้าใจบริบทการใช้ ไม่มีลักษณะเป็นคำสอนโดยตรง (สุภาษิต) หรือการเปรียบเทียบ (คำพังเพย)
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
เป็นสำนวนที่ใช้เพื่อปฏิเสธบางส่วน ไม่ใช่การปฏิเสธเต็มที่ หมายถึง ไม่ใช่ทั้งหมด หรือไม่เต็มร้อยเปอร์เซ็นต์ มีความหมายว่ามีส่วนจริงอยู่บ้าง แต่ไม่ทั้งหมดตามที่กล่าวหรือเข้าใจ คล้ายกับคำว่า 'ไม่เชิงอย่างนั้น' หรือในภาษาอังกฤษที่ใกล้เคียงกับ 'not exactly' หรือ 'not quite'
ตัวอย่างการใช้สำนวน "ไม่เชิง" ในประโยค
- เธอว่าฉันโกรธเธอเหรอ ไม่เชิงหรอก แค่ผิดหวังนิดหน่อย
- คุณพ่อถามว่าหนูชอบของขวัญไหม หนูก็ตอบไปว่า ไม่เชิงค่ะ มันสวยนะ แต่มันไม่ใช่สีที่หนูชอบ
- เขาบอกว่าโครงการนี้ล้มเหลว แต่จริงๆ แล้วไม่เชิง เพราะเรายังได้ข้อมูลบางอย่างที่มีประโยชน์มาก
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี