แม่ม่ายที่ไม่มีทรัพย์สินเงินทอง
ประเภทสำนวน
"แม่ม่ายไร้ทาน" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นคำที่มีการเปรียบเปรยถึงสถานการณ์หรือบุคคลที่ไม่มีที่พึ่ง ซึ่งมีความหมายแฝงต้องตีความเพิ่มเติม ไม่ใช่คำสอนโดยตรงเหมือนสุภาษิต และไม่ใช่วลีเฉพาะที่แปลตรงตัวไม่ได้เหมือนสำนวนไทย
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
มาจากสภาพสังคมไทยในอดีตที่แม่ม่าย (หญิงที่สามีตาย) มักประสบความยากลำบากในการดำรงชีพ โดยเฉพาะถ้าไม่มีคนอุปการะหรือช่วยเหลือ ซึ่งเรียกว่า 'ไร้ทาน' คือไม่มีใครมาช่วยเหลือ เปรียบเปรยถึงคนที่ตกอยู่ในสภาพที่ต้องพึ่งพาตนเอง ไม่มีผู้ช่วยเหลือ หรือไม่มีที่พึ่ง
ตัวอย่างการใช้สำนวน "แม่ม่ายไร้ทาน" ในประโยค
- บริษัทเล็กๆ ที่ต้องแข่งขันกับบริษัทยักษ์ใหญ่โดยไม่มีพันธมิตรช่วยเหลือ เหมือนกับแม่ม่ายไร้ทานที่ต้องดิ้นรนต่อสู้คนเดียว
- หลังจากเพื่อนสนิททั้งกลุ่มย้ายไปเรียนต่างประเทศหมด เขาจึงรู้สึกเหมือนแม่ม่ายไร้ทานที่ไม่มีเพื่อนคุย ไม่มีใครช่วยเหลือในยามลำบาก
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
