จะรู้คุณค่าของสิ่งต่าง ๆ ที่เรามองข้าม ไม่สนใจ ก็ต่อเมื่อไม่มีของสิ่งนั้นแล้ว
ประเภทสำนวน
"แกงจืดรู้คุณเกลือ" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นคำเปรียบเทียบที่มีความหมายแฝง ต้องตีความเพิ่มเติม ไม่สามารถเข้าใจได้ตรงตัวทันที เป็นการเปรียบเปรยพฤติกรรมของคน
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สำนวนนี้มีที่มาจากการปรุงอาหารประเภทแกงจืด ซึ่งใส่เกลือเพียงเล็กน้อยเพื่อปรุงรส แต่เกลือเพียงนิดเดียวนั้นกลับทำให้แกงจืดมีรสชาติดีขึ้น เปรียบเสมือนคนที่รู้จักคุณค่าและตอบแทนบุญคุณแม้ว่าสิ่งที่ได้รับจะเป็นเพียงความช่วยเหลือเล็กน้อย
ตัวอย่างการใช้สำนวน "แกงจืดรู้คุณเกลือ" ในประโยค
- เขาแม้จะเป็นคนยากจน แต่เมื่อมีใครช่วยเหลือนิดหน่อย ก็จะระลึกถึงบุญคุณไม่รู้ลืม เป็นคนแกงจืดรู้คุณเกลือจริงๆ
- ครูสอนหนังสือให้เขาเพียงไม่กี่ปี แต่เมื่อเขาประสบความสำเร็จในชีวิต ก็ยังนำของมาฝากครูเสมอ นับว่าเป็นศิษย์ที่แกงจืดรู้คุณเกลือ
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี