ประเภทสำนวน
"เลือดข้นกว่าน้ำ" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นข้อความเปรียบเทียบระหว่างเลือดกับน้ำ เพื่อสื่อความหมายเชิงเปรียบเปรย มีความหมายแฝงที่ต้องตีความเพิ่มเติม ไม่ใช่คำสอนโดยตรงเหมือนสุภาษิต และไม่ใช่คำเฉพาะที่แปลตรงตัวไม่ได้เหมือนสำนวนไทย
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
คำพังเพยนี้เปรียบเทียบว่าความสัมพันธ์ทางสายเลือดหรือความเป็นเครือญาติมีความสำคัญและผูกพันกันมากกว่าความสัมพันธ์กับคนอื่นที่ไม่ใช่ญาติ เลือดในที่นี้หมายถึงความเป็นญาติพี่น้อง ส่วนน้ำหมายถึงความสัมพันธ์กับคนนอก เมื่อถึงคราวลำบากหรือต้องเลือก คนมักจะเลือกช่วยเหลือหรือให้ความสำคัญกับญาติพี่น้องมากกว่า
ตัวอย่างการใช้สำนวน "เลือดข้นกว่าน้ำ" ในประโยค
- ถึงแม้พวกเขาจะทะเลาะกันบ่อย แต่เมื่อน้องสาวมีปัญหา เขาก็รีบไปช่วยทันที เพราะเลือดข้นกว่าน้ำ
- แม้จะแยกย้ายกันไปอยู่ต่างประเทศ แต่เมื่อแม่ป่วยหนัก ลูกๆ ทุกคนก็กลับมาดูแลพร้อมหน้า นี่แหละที่เรียกว่าเลือดข้นกว่าน้ำ
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
