ประเภทสำนวน
"ร้อยลิ้นกะลาวน" จัดว่าเป็น สำนวนไทย เพราะว่า เป็นวลีที่ไม่สามารถแปลความหมายตรงตัวได้ มีความหมายเฉพาะที่ต้องตีความเป็นพิเศษ ไม่ใช่คำสอนโดยตรงอย่างสุภาษิต และไม่ได้มีลักษณะเปรียบเปรยชัดเจนแบบคำพังเพย
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สำนวน 'ร้อยลิ้นกะลาวน' หมายถึง การพูดหลอกลวง พูดปดจนเชื่อ โดยคำว่า 'กะลาวน' เป็นคำโบราณที่หมายถึงการหมุนอย่างต่อเนื่อง การผสมคำนี้กับ 'ร้อยลิ้น' ให้ภาพคนที่สามารถพูดหมุนคำโกหกต่อเนื่องไปได้หลายรอบ คล้ายกับมีลิ้นหลายร้อยลิ้น และหมุนลิ้นไปมาเพื่อโกหกหลอกลวง
ตัวอย่างการใช้สำนวน "ร้อยลิ้นกะลาวน" ในประโยค
- นักการเมืองคนนั้นร้อยลิ้นกะลาวน หาเสียงว่าจะทำโน่นทำนี่ แต่พอได้ตำแหน่งก็ไม่เห็นทำอะไรสักอย่าง
- อย่าไปเชื่อคำสัญญาของนายทุนรายนั้น เขาร้อยลิ้นกะลาวน โกหกชาวบ้านมาแล้วหลายครั้ง
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
