หมายถึง ผู้ดีที่สืบทอดกันลงมาตั้งแต่ต้นวงศ์สกุลคือบิดามารดาของปู่และย่า = 4 บิดามารดาของตาและยาย = 4 รวมเป็น 8
หมายถึง คนที่ทำกรีดกรายเอาอย่างผู้ดี, เป็นคำพูดเชิงเหน็บแนม
ประเภทสำนวน
"ผู้ดีแปดสาแหรก" จัดว่าเป็น สำนวนไทย เพราะว่า เป็นวลีสั้นๆ ที่มีความหมายเฉพาะ ไม่สามารถเข้าใจได้จากการแปลตรงตัว ต้องตีความตามความหมายที่ใช้กันในสังคมไทย
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สำนวนนี้ใช้เรียกบุคคลที่มีวงศ์ตระกูลที่เป็นผู้ดีมีตระกูลมาอย่างยาวนาน สืบเชื้อสายผู้ดีมาหลายชั่วอายุคน คำว่า 'แปดสาแหรก' หมายถึง ผู้ที่มีวงศ์ตระกูลดีมาถึง 8 รุ่น ทั้งฝ่ายบิดาและฝ่ายมารดา (สาแหรก หมายถึง ลำดับญาติที่สืบเชื้อสายกันมา)
ตัวอย่างการใช้สำนวน "ผู้ดีแปดสาแหรก" ในประโยค
- คุณหญิงท่านนั้นเป็นผู้ดีแปดสาแหรก มีกิริยามารยาทงดงามตามแบบไทย
- ตระกูลนี้เป็นผู้ดีแปดสาแหรก มีบรรพบุรุษรับราชการในราชสำนักมาหลายชั่วอายุคน
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
ประเภทสำนวน
"ผู้ดีแปดสาแหรก" จัดว่าเป็น สำนวนไทย เพราะว่า เป็นคำหรือวลีเฉพาะที่มีความหมายพิเศษ ไม่สามารถแปลความหมายได้ตรงตัว ต้องเข้าใจความหมายเฉพาะในภาษาไทย ซึ่งหมายถึงคนที่มีเชื้อสายผู้ดีมาแต่โบราณ
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
คำว่า 'แปดสาแหรก' หมายถึง ลำดับชั้นเครือญาติที่สืบทอดกันมาแปดชั้น สาแหรกเป็นแผนภูมิแสดงลำดับเครือญาติในสมัยก่อน สำนวนนี้ใช้เรียกผู้ที่มีเชื้อสายผู้ดีมาอย่างยาวนาน มีบรรพบุรุษเป็นผู้ดีมาแต่โบราณ ไม่ใช่ผู้ดีมาแค่รุ่นเดียวหรือสองรุ่น แต่สืบเชื้อสายมาถึงแปดชั้น ซึ่งถือเป็นการยกย่องว่ามีบรรพบุรุษที่มีฐานะและเกียรติยศสูงมาอย่างยาวนาน
ตัวอย่างการใช้สำนวน "ผู้ดีแปดสาแหรก" ในประโยค
- ตระกูลของคุณหญิงวิมลนั้นเป็นผู้ดีแปดสาแหรก มีบรรพบุรุษรับราชการในราชสำนักมาหลายชั่วอายุคน
- ถึงจะมีฐานะร่ำรวยเพียงใด แต่เขาก็ไม่ใช่ผู้ดีแปดสาแหรก เพิ่งจะมีเงินในรุ่นพ่อแม่นี้เอง
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
