ขอร้องให้สิ่งศักดิ์สิทธิ์ช่วยเหลือ นำของมาบนหรือสัญญาว่าจะทำเพื่อให้สิ่งศักสิทธิ์ช่วยเหลือเกื้อหนุน
ขอร้องให้สิ่งศักดิ์สิทธิ์ช่วยเหลือ
ประเภทสำนวน
"บนบานศาลกล่าว" จัดว่าเป็น สำนวนไทย เพราะว่า เป็นวลีเฉพาะที่มีความหมายพิเศษ ไม่สามารถเข้าใจได้จากการแปลตรงตัว ต้องรู้ความหมายเฉพาะทางวัฒนธรรมไทย เกี่ยวกับการบนบาน ไม่ใช่คำสอนโดยตรงหรือการเปรียบเทียบ
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สำนวนนี้มาจากความเชื่อทางศาสนาและวัฒนธรรมไทยที่มีการบนบานต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ เพื่อขอให้ช่วยเหลือในเรื่องต่างๆ ซึ่งการบนบานคือการสัญญาว่าหากได้รับสิ่งที่ขอแล้ว จะนำสิ่งของมาถวายหรือทำสิ่งใดสิ่งหนึ่งเป็นการตอบแทน ในความหมายเชิงสำนวน จึงหมายถึงการให้คำมั่นสัญญาว่าจะทำสิ่งใดสิ่งหนึ่งถ้าได้รับสิ่งที่ต้องการ
ตัวอย่างการใช้สำนวน "บนบานศาลกล่าว" ในประโยค
- พ่อได้บนบานศาลกล่าวไว้กับหลวงพ่อวัดไร่ขิงว่าถ้าลูกสอบติดมหาวิทยาลัย จะถวายหมูหัวหนึ่ง
- คุณแม่บนบานศาลกล่าวไว้กับพระพรหมว่าถ้าพ่อหายป่วย จะถวายชุดเครื่องสังฆทาน 9 ชุด
- ต้องรีบไปแก้บนบานศาลกล่าวที่เคยขอพรไว้ เพราะได้สิ่งที่ปรารถนาแล้ว
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
ประเภทสำนวน
"บนบานศาลกล่าว" จัดว่าเป็น สำนวนไทย เพราะว่า เป็นคำเฉพาะที่มีความหมายพิเศษ ไม่สามารถแปลตรงตัวได้ หมายถึงการตั้งจิตอธิษฐานขอสิ่งศักดิ์สิทธิ์พร้อมให้คำมั่นว่าจะทำสิ่งใดตอบแทนเมื่อได้สิ่งที่ขอ
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
มีที่มาจากความเชื่อทางศาสนา วัฒนธรรม และพิธีกรรมของคนไทยที่มีความเชื่อในสิ่งศักดิ์สิทธิ์ โดยนิยมบนบานต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์เพื่อขอให้ประสบความสำเร็จหรือปลอดภัยจากอันตราย แล้วสัญญาว่าจะถวายสิ่งของหรือทำพิธีบางอย่างเป็นการตอบแทนเมื่อสมปรารถนา
ตัวอย่างการใช้สำนวน "บนบานศาลกล่าว" ในประโยค
- พ่อบนบานศาลกล่าวไว้กับหลวงพ่อโสธรว่าถ้าลูกสอบติดมหาวิทยาลัยที่หวัง จะถวายหัวหมูและพวงมาลัย
- เธอบนบานศาลกล่าวไว้กับพระพุทธชินราชว่าถ้าหายป่วยจะกลับมาถวายผ้าแพรสามสี
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
