เป็นผู้น้อยทำอะไรต้องดูให้พอสมควรกับฐานะของตนเช่นมีเงินไม่มากนักก็สร้างบ้านพอประมาณมิใช่สร้างใหญ่โตเพิ่มภาระหนี้สินให้ครอบครัว
ประเภทสำนวน
"นกน้อยทำรังแต่พอตัว" จัดว่าเป็น สุภาษิต เพราะว่า เป็นคำสอนที่ให้ข้อคิดเรื่องการดำเนินชีวิตอย่างพอเพียงโดยตรง มีความหมายชัดเจนและเข้าใจได้ทันที มีลักษณะเป็นคำสอนให้รู้จักประมาณตน
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สุภาษิตนี้มีที่มาจากการสังเกตธรรมชาติของนกที่สร้างรังเพียงขนาดที่พอเหมาะกับตัวเอง ไม่ใหญ่โตเกินความจำเป็น เป็นการนำเอาพฤติกรรมของนกมาเปรียบเทียบเพื่อสอนมนุษย์ให้รู้จักประมาณตน ใช้ชีวิตอย่างพอเหมาะพอดีตามกำลังความสามารถและฐานะของตน
ตัวอย่างการใช้สำนวน "นกน้อยทำรังแต่พอตัว" ในประโยค
- ถึงเงินเดือนจะขึ้น แต่เราก็ไม่ควรรีบไปซื้อรถหรูราคาแพง ต้องยึดหลักนกน้อยทำรังแต่พอตัว ใช้ชีวิตให้เหมาะสมกับรายได้
- พ่อแม่มักสอนลูกเสมอว่า นกน้อยทำรังแต่พอตัว ให้รู้จักใช้จ่ายแต่พอประมาณ ไม่ฟุ่มเฟือยเกินตัว
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
