คนที่ไม่มีทางเจริญก้าวหน้าต่อไปอีกแล้ว
คนที่ไม่มีหนทางทำมาหากินคนไม่มีบุตรสืบสกุล
ประเภทสำนวน
"ตาลยอดด้วน" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นการเปรียบเปรยถึงสถานการณ์ที่หมดหวังหรือขาดการสืบทอด ไม่ใช่คำสอนโดยตรงแบบสุภาษิต และไม่ใช่วลีที่มีความหมายเฉพาะแบบสำนวนไทย แต่เป็นการเปรียบเทียบที่ต้องตีความเพิ่มเติม
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
คำพังเพยนี้เปรียบเทียบกับต้นตาลที่ยอดถูกตัดขาด ซึ่งต้นตาลเมื่อยอดถูกตัดขาดแล้วจะไม่สามารถเจริญเติบโตต่อไปได้และตายในที่สุด เปรียบเหมือนวงศ์ตระกูลที่ขาดผู้สืบทอด หรือกิจการที่ต้องล้มเลิกไปโดยไม่มีผู้สานต่อ หรือความหวังที่ขาดสูญไปอย่างสิ้นเชิง
ตัวอย่างการใช้สำนวน "ตาลยอดด้วน" ในประโยค
- เขาเป็นลูกชายคนเดียวของตระกูล แต่ไม่ยอมแต่งงานมีลูก ทำให้วงศ์ตระกูลเป็นตาลยอดด้วน
- บริษัทก่อสร้างของพ่อเขาเป็นเหมือนตาลยอดด้วน เพราะทายาททั้งหมดไม่มีใครสนใจจะสานต่อกิจการ
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
ประเภทสำนวน
"ตาลยอดด้วน" จัดว่าเป็น สำนวนไทย เพราะว่า เป็นคำที่มีความหมายเฉพาะ ไม่สามารถเข้าใจได้จากความหมายตรงตัว ต้องตีความและเรียนรู้ความหมายพิเศษ จึงจัดเป็นสำนวนไทย ไม่ใช่คำสอน (สุภาษิต) หรือคำเปรียบเทียบ (คำพังเพย)
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สำนวนนี้มีที่มาจากต้นตาลที่ยอดหักหรือด้วน ซึ่งจะไม่สามารถแตกหน่อหรือเจริญเติบโตต่อไปได้ เปรียบเสมือนวงศ์ตระกูลที่ขาดผู้สืบทอด หรือตระกูลที่สิ้นสุด ไม่มีทายาทสืบสกุลต่อไป
ตัวอย่างการใช้สำนวน "ตาลยอดด้วน" ในประโยค
- ตระกูลของพวกเขาเป็นตาลยอดด้วน เพราะลูกชายคนเดียวบวชเป็นพระไม่สึก
- หลังจากที่ลูกชายคนเดียวเสียชีวิตในสงคราม ตระกูลขุนนางเก่าแก่นี้ก็กลายเป็นตาลยอดด้วน
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี