ประเภทสำนวน
"ขบเผาะ" จัดว่าเป็น สำนวนไทย เพราะว่า คำนี้เป็นสำนวนที่มีความหมายเฉพาะ ไม่สามารถแปลตรงตัวได้ ต้องเข้าใจความหมายพิเศษที่ใช้กันในภาษาไทย ซึ่งไม่ใช่คำสอนโดยตรง (จึงไม่ใช่สุภาษิต) และไม่ได้เปรียบเปรย (จึงไม่ใช่คำพังเพย)
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สำนวน 'ขบเผาะ' หมายถึง อาการที่พูดอย่างกล้าหาญ ห้าวหาญ หรือพูดอย่างตรงไปตรงมาโดยไม่เกรงใจผู้ฟัง บางครั้งก็มีลักษณะหยาบคาย กระโชกโฮกฮาก หรือไม่สุภาพ ซึ่งคำว่า 'ขบ' หมายถึงการพูด และ 'เผาะ' แสดงลักษณะอาการที่พูดออกมาอย่างดังและห้วน
ตัวอย่างการใช้สำนวน "ขบเผาะ" ในประโยค
- เขาเป็นคนชอบพูดขบเผาะ ไม่เกรงใจใคร จนเพื่อนๆ ไม่อยากคบด้วย
- ถ้าไปคุยกับผู้ใหญ่ อย่าพูดขบเผาะนะ ต้องรู้จักพูดจาให้สุภาพ
- นักการเมืองคนนั้นชอบพูดขบเผาะในที่สาธารณะ จนหลายคนมองว่าเขาไม่มีมารยาท
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
