ประเภทสำนวน
"ก่อกรรมทำเข็ญ" จัดว่าเป็น สำนวนไทย เพราะว่า เป็นกลุ่มคำที่มีความหมายเฉพาะ ไม่สามารถแปลตรงตัวได้ และใช้สื่อถึงการกระทำในลักษณะเฉพาะเจาะจง แต่ไม่ใช่คำสอนโดยตรงเหมือนสุภาษิต และไม่ใช่การเปรียบเทียบแบบคำพังเพย
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สำนวนนี้มาจากคำว่า 'กรรม' คือการกระทำที่มีผลกรรมตามมา และ 'เข็ญ' ซึ่งหมายถึงความลำบาก ความทุกข์ยาก รวมกันเป็นการกระทำสิ่งที่เป็นบาปหรือไม่ดี อันจะนำมาซึ่งความทุกข์ หรือความเดือดร้อน สามารถหมายถึงทั้งการกระทำผิดศีลธรรม หรือการกระทำผิดกฎหมาย
ตัวอย่างการใช้สำนวน "ก่อกรรมทำเข็ญ" ในประโยค
- โจรหัวใจโฉดที่ก่อกรรมทำเข็ญปล้นร้านทองและฆ่าเจ้าของร้าน สุดท้ายก็หนีไม่พ้นการจับกุมของตำรวจ
- นักการเมืองที่ก่อกรรมทำเข็ญโกงบ้านกินเมือง ต้องหลบหนีออกไปต่างประเทศเพราะกลัวความผิดจะตามทัน
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี