ประเภทสำนวน
"กัดก้อนเกลือกิน" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นการเปรียบเทียบพฤติกรรมของคนที่พยายามทำสิ่งยากลำบากอย่างสิ้นเปลือง เป็นการเปรียบเปรยที่มีความหมายแฝงต้องตีความ ไม่ใช่คำสอนโดยตรงเหมือนสุภาษิต และไม่ใช่คำที่มีความหมายเฉพาะซึ่งไม่สามารถแปลตรงตัวได้เหมือนสำนวนไทย
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สำนวนนี้เปรียบเทียบกับการกัดก้อนเกลือกิน ซึ่งเป็นการกระทำที่ยากลำบาก สิ้นเปลือง เพราะเกลือก้อนแข็งมาก การกัดกินโดยตรงจะทำให้ปากเจ็บ ฟันสึก และได้เกลือน้อยมาก จึงเปรียบเหมือนคนที่พยายามทำการงานที่ยากเกินความสามารถของตนเอง หรือทำงานที่ต้องลงทุนลงแรงมาก แต่ได้ผลตอบแทนไม่คุ้มค่า
ตัวอย่างการใช้สำนวน "กัดก้อนเกลือกิน" ในประโยค
- การที่เขาพยายามเรียนวิชาที่ไม่ถนัดโดยไม่ขอความช่วยเหลือจากใคร เหมือนกับกัดก้อนเกลือกิน เพราะยิ่งพยายามก็ยิ่งเหนื่อยโดยไม่คุ้มค่า
- การลงทุนเปิดร้านอาหารโดยไม่มีความรู้เรื่องการทำอาหารเลย เหมือนกับกัดก้อนเกลือกิน ต้องลงทุนสูงแต่ไม่รู้จะทำกำไรได้หรือไม่
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี