สำนวนไทย หมวด ก

กบเลือกนาย
หมายถึง ผู้ที่ต้องการเปลี่ยนผู้บังคับบัญชาอยู่เรื่อย ๆ

กบในกะลาครอบ
หมายถึง ผู้มีความรู้และประสบการณ์น้อย แต่สำคัญตนว่ามีความรู้มาก

กรวดน้ำคว่ำกะลา
หมายถึง ตัดขาดไม่ขอเกี่ยวข้องด้วย

กรวดน้ำคว่ำขัน
หมายถึง การตัดขาดไม่ขอเกี่ยวข้องด้วย เลิกไม่คบหาสมาคมกันต่อไป

กระจอกงอกง่อย
หมายถึง ยากจนเข็ญใจ

กระจัดพลัดพราย
หมายถึง แตกฉานซ่านเซ็นไป ไม่รวมอยู่ในพวกเดียวกัน

กระชังหน้าใหญ่
หมายถึง จัดจ้าน, ออกหน้ารับเสียเอง เช่น แม่กระชังหน้าใหญ่

กระดกกระดนโด่
หมายถึง ตั้งอยู่อย่างไม่เรียบร้อย, ท่าทางเก้กังไม่เรียบร้อย

กระดังงาลนไฟ
หมายถึง หญิงที่เคยแต่งงานหรือผ่านผู้ชายมาแล้ว ย่อมรู้จักชั้นเชิงทางปรนนิบัติและเอาอกเอาใจผู้ชายได้ดีกว่าหญิงที่ยังไม่ได้แต่งงาน

กระดี่ได้น้ำ
หมายถึง ใช้เปรียบเทียบคนที่แสดงอาการดีอกดีใจตื่นเต้นจนตัวสั่น

กระดูกสันหลังของชาติ
หมายถึง คำนี้คือคำเปรียบความสำคัญของชาวนาคือกระดูกสันหลังของชาติ ผู้ผลิตอาหาร ปัจจัยหลักของประเทศและของโลกใบนี้

กระดูกแข็ง
หมายถึง ไม่ตายง่าย ๆ

กระต่ายขาเดียว
หมายถึง การยืนกรานไม่ยอมรับผิด ปากแข็งยืนยันคำพูดเดิม

กระต่ายตื่นตูม
หมายถึง กลัวในเหตุการณ์ที่ยังมาไม่ถึง

กระต่ายสามขา
หมายถึง ยืนกรานไม่ยอมรับ

กระต่ายหมายจันทร์
หมายถึง การที่ผู้ชายฐานะยากจนกว่าฝ่ายหญิงแต่ไปหลงรักหมายปองชอบผู้หญิงที่มีฐานะดีกว่า โอกาสที่จะสมหวังได้นั้นคงค่อนข้างยากเพราะพ่อแม่ของฝ่ายหญิงคงไม่ชอบและคงต้องคอยกีดกัน เปรียบเทียบผู้ชายเป็นเหมือนกระต่ายที่เฝ้ามองดวงจันทร์ที่ลอยสูงเด่นอยู่เหนือท้องฟ้าในยามค่ำคืน ทำอย่างไรก็ไม่มีทางและโอกาสที่จะไปสัมผัสกับดวงจันทร์ได้

กระต่ายแหย่เสือ
หมายถึง การไปล้อเล่น ท้าทายกับผู้ที่มีอำนาจ บารมีมากกว่า ซึ่งอาจทำให้เกิดอันตรายได้

กระสือตอมห่า
หมายถึง ใช้เรียกคนหรือกลุ่มคนที่รุมมาหาผลประโยชน์อะไรซักอย่าง

กระเชอก้นรั่ว
หมายถึง สุรุ่ยสุร่าย ไม่รู้จักเก็บหอมรอมริบ ขาดการประหยัด

กระเทือนซาง
หมายถึง กระทบความรู้สึก มักใช้ในความปฏิเสธ

กระแตวับ
หมายถึง หน้าเป็น เช่น แต่ล้วนตัวตอแหลกระแตวับ

กระโถนท้องพระโรง
หมายถึง กระโถนใหญ่ที่ตั้งไว้ที่ท้องพระโรงในศาลาลูกขุนใน สำหรับที่ใคร ๆ บ้วนน้ำหมากหรือทิ้งชานหมากได้

กลมเป็นลูกบิลเลียด
หมายถึง หลบหลีก หลีกหนี แถไถ ไปได้คล่องแคล้วจนจับไม่ติดไล่ไม่ทัน

กลมเป็นลูกมะนาว
หมายถึง ลักษณะของคนที่หลบหลีกไปได้คล่องจนจับไม่ติด (มักใช้ในทางไม่ดี)

กลับหน้ามือเป็นหลังมือ
หมายถึง เปลี่ยนแปลงหรือทำให้ผิดไปจากเดิมอย่างตรงกันข้าม

กลับเนื้อกลับตัว
หมายถึง เลิกทำความชั่วหันมาทำความดี

กลางเก่ากลางใหม่
หมายถึง ไม่เก่าไม่ใหม่

กลืนไม่เข้าคายไม่ออก
หมายถึง การกระทำที่ตัดสินใจไม่ถูก ตัดสินใจได้ยากว่าจะเลือกทางไหน เนื่องจากทั้งสองทาง ก็ส่งผลกระทบด้านลบทั้งสองทางเลือก เปรียบเปรยถึง มีก้างปลาติดอยู่ในคอซึ่งกลืนก็ไม่เข้าท้อง คายก็ไม่สามารถทำได้ง่าย

กล้านักมักบิ่น
หมายถึง คนที่มีความกล้ามากเกินไป หรือทำตัวอวดฉลาดอาจจะต้องพบเจอกับอันตราย

กวนน้ำให้ขุ่น
หมายถึง ทำให้เรื่องราวที่สงบเรียบร้อยไร้ปัญหา กลับมาเป็น วุ่นวาย ยุ่งเหยิงไม่สงบ ไม่เรียบร้อย

กวัดไกวไสส่ง
หมายถึง ไล่ไปให้พ้น

กว่าถั่วจะสุกงาก็ไหม้
หมายถึง ลักษณะของการทำงานที่มีความรีรอลังเลใจ ทำให้แก้ไขปัญหาได้ไม่ทันท่วงที เมื่อได้อย่างหนึ่งแล้ว แต่กลับต้องเสียอีกอย่างหนึ่งไป

กอดแข้งกอดขา
หมายถึง เคล้าแข้งเคล้าขา, ประจบประแจง, กอดมือกอดตีน, สอพลอ

กะลา
หมายถึง ไม่มีค่า

กัดก้อนเกลือกิน
หมายถึง คนที่ยอมลำบากไปด้วยกัน ทนทุกข์ยาก เพื่อจุดมุ่งหมายเดียวกัน

กัดหางตัวเอง
หมายถึง พูดวนไปวนมา

กันดีกว่าแก้
หมายถึง ป้องกันไม่ให้เกิดเหตุ

กันท่า
หมายถึง กีดกันไม่ให้ผู้อื่นได้ประโยชน์

กาคาบพริก
หมายถึง ลักษณะคนผิวดำแต่งตัวด้วยเสื้อผ้าสีแดง

กาฝาก
หมายถึง แฝงอยู่กับคนอื่นโดยไม่ทำประโยชน์ให้

กาหลงรัง
หมายถึง ผู้ที่ไปหลงติดอยู่ ณ บ้านใดบ้านหนึ่งแล้วไม่ยอมกลับบ้านของตน ผู้เร่ร่อนไปไม่มีที่พักพิงเป็นหลักแหล่ง

กาในหมู่หงส์
หมายถึง คนที่ต่ำต้อยไม่มีเกียรติ ไปอยู่ท่ามกลางสังคมผู้ดี ผู้สูงศักดิ์ ทำให้ถูกดูหมิ่น ดูแคลน เป็นที่รังเกียจ

กำปั้นทุบดิน
หมายถึง การพูดแบบกว้าง ๆ อาจจะตรงประเด็นหรือไม่ตรง เป็นการตอบที่ไม่ใช่คำตอบที่ผิด แต่เป็นการตอบที่ไม่ได้ประโยชน์แก่ผู้ฟัง

กำลังกินกำลังนอน
หมายถึง อยู่ในวัยกินวัยนอน เช่น เด็กกำลังกินกำลังนอน

กำเริบเสิบสาน
หมายถึง ได้ใจ เหิมใจ

กินของเก่า
หมายถึง การเสวยสุข ผลประโยชน์จาก บุญเก่าโดยไม่ เสาะแสวงหา ลู่ทางใหม่ ๆ อาศัยกินของเก่า

กินขันหมาก
หมายถึง ได้แต่งงานอย่างมีหน้ามีตา สมศักดิ์ศรี

กินขาด
หมายถึง ดีกว่ามาก เหนือกว่ามาก ชนะเด็ดขาด

กินข้าวต้มกระโจมกลาง
หมายถึง ทำอะไรด้วยความใจร้อนไม่พิจารณาให้รอบคอบ มักเป็นผลเสียแก่ตน

กินข้าวร้อนนอนตื่นสาย
หมายถึง อยู่อย่างสะดวกสบายไม่ลำบาก อยู่ไปเฉย ๆ นอนตื่นสายไม่ทำอะไรก็มีอยู่มีกินมีใช้ เปรียบคนที่มีข้าวร้อน ๆ กินทุกวัน คนที่นอนตื่นสายได้ทุกวัน อะไรมันจะสบายแบบนี้ไม่มีแล้ว

กินดิบ
หมายถึง ชนะโดยง่ายดาย

กินนอกกินใน
หมายถึง เอากำไรในการซื้อขาย ทั้งในราคาและนอกราคาที่กำหนด

กินน้ำตา
หมายถึง ร้องไห้ เศร้าโศก

กินน้ำตาต่างข้าว
หมายถึง ร้องไห้เศร้าโศกจนไม่เป็นอันกิน

กินน้ำพริกก้นถ้วย
หมายถึง จำเจ จืดชืด ขาดความแปลกใหม่ แลดูน่าเบื่อ

กินน้ำใต้ศอก
หมายถึง จำต้องยอมเป็นรองเขา ไม่เทียมหน้าเทียมตาเท่า (มักหมายถึงเมียน้อยที่ต้องยอมลงให้แก่เมียหลวง)

กินบนเรือนขี้บนหลังคา
หมายถึง คนเนรคุณ ไม่รู้จักบุญคุณคน เหมือนผู้ที่อาศัยพักพิงบ้านเขา แต่กลับทำเรื่องเดือดร้อน สร้างความเสียหาย ให้กับเจ้าของบ้าน

กินบุญเก่า
หมายถึง ได้รับผลแห่งความดีที่ทำไว้แต่ปางก่อน (มักใช้เป็นสำนวนอุปมาแก่คนที่นอนกินนั่งกินสมบัติเก่า)

กินบ่อนนอนบ่อน
หมายถึง เล่นการพนันจัด ขนาดประมาณว่า กินนอนในบ่อนการพนันเลยทีเดียว

กินบ้านกินเมือง
หมายถึง ตื่นสายมาก ในความว่า นอนกินบ้านกินเมือง

กินปูนร้อนท้อง
หมายถึง เปรียบเหมือนคนเมื่อทำความผิดแล้วเกรงว่าคนอื่นจะจับความผิดของตนได้ อันที่จริง เฉยไว้ก็ไม่มีใครรู้แต่กลับแสดงอาการพิรุธออกมาให้เห็นก่อนที่คนอื่นจะรู้

กินรังแตน
หมายถึง มีอารมณ์เสียหงุดหงิดบ่นว่าเกินกว่าเหตุ

กินลมกินแล้ง
หมายถึง ไม่ได้ประโยชน์อะไรเลย

กินล้างกินผลาญ
หมายถึง กินครึ่งทิ้งครึ่ง กินทิ้งกินขว้าง กินอย่างสุรุ่ยสุร่าย

กินเกลือกินกะปิ
หมายถึง อดทนต่อความลำบากยากแค้น

กินเศษกินเลย
หมายถึง กินกำไร ยักเอาเพียงบางส่วนที่มีจำนวนเล็กน้อยไว้ ยักเอาส่วนที่เหลือไว้เป็นของตนเอาเพียงบางส่วนไว้เป็นของตน

กินเส้น
หมายถึง ชอบกัน เข้ากันได้ มักใช้ในความปฏิเสธว่า ไม่กินเส้นกัน

กินเหล็กกินไหล
หมายถึง ทนต่อความเหน็ดเหนื่อยหรือความเจ็บปวดได้อย่างผิดปรกติ

กินแกงร้อน
หมายถึง ทำอะไรจวนตัว มาถึงตัวแล้วเพิ่งจะเริ่มทำ จนทำให้ลนลาน

กิ่งทองใบหยก
หมายถึง เปรียบเทียบของสองสิ่งที่ดูดี มีคุณค่าเสมอกัน เหมาะสมกัน

กิ้งก่าได้ทอง
หมายถึง คนที่ได้ลาภยศแล้วทะนงตนลืมฐานะเดิม

กู่ไม่กลับ
หมายถึง ไม่ฟังคำทัดทาน ห้ามไม่อยู่

กู้หน้า
หมายถึง ช่วยทำให้ชื่อเสียงคงดีอยู่

ก่อกรรมทำเข็ญ
หมายถึง ก่อความเดือดร้อนร่ำไป

ก่อร่างสร้างตัว
หมายถึง ตั้งเนื้อตั้งตัวเป็นหลักฐาน

ก้มหน้า ก้มตา
หมายถึง ทำสิ่งใดสิ่งหนึ่งอย่างจำใจ

เกรงอกเกรงใจ
หมายถึง ไม่ต้องการให้ผู้อื่นรู้สึกเดือดร้อน

เกลือจิ้มเกลือ
หมายถึง ไม่ยอมเสียเปรียบกัน แก้เผ็ดให้สาสมกัน

เกลือเป็นหนอน
หมายถึง ญาติมิตร สามีภรรยา บุตรธิดา เพื่อนร่วมงาน หรือคนในบ้าน คิดคดทรยศ

เกี่ยวดองหนองยุ่ง
หมายถึง เกี่ยวดองกันอย่างซับซ้อน

เกี่ยวแฝกมุงป่า
หมายถึง ทำอะไรเกินความสามารถของตัวเอง ทำในสิ่งที่มีโอกาสสำเร็จได้ยาก

เกเรเกตุง
หมายถึง ไม่เอางานเอาการ ไม่เอาเรื่องเอาราว

เก็บดอกไม้ร่วมต้น
หมายถึง เคยทำบุญร่วมกันมาแต่ชาติปางก่อน จึงทำให้ได้มาเกื้อกูลอยู่ร่วมกันอีกในปัจจุบัน

เก็บเบี้ยใต้ถุนร้าน
หมายถึง เก็บเล็กผสมน้อย, ทำอะไรที่ประกอบด้วยส่วนเล็กส่วนน้อย โน่นบ้างนี่บ้าง จนสำเร็จเป็นรูปเป็นร่างขึ้นมา

เก็บเล็กผสมน้อย
หมายถึง เก็บไว้ทีละเล็กละน้อย

เก่ากะลา
หมายถึง ไม่มีค่า

แกงจืดรู้คุณเกลือ
หมายถึง จะรู้คุณค่าของสิ่งต่าง ๆ ที่เรามองข้าม ไม่สนใจ ก็ต่อเมื่อไม่มีของสิ่งนั้นแล้ว

แกว่งเท้าหาเสี้ยน
หมายถึง คนที่ชอบรนหาที่ หาเรื่องใส่ตัว ไปยุ่งกับเรื่องของคนอื่นโดยไม่จำเป็น จนตัวเองได้รับความเดือดร้อน

แกะดำ
หมายถึง คนที่ทำอะไรผิดเพื่อนผิดฝูงในกลุ่มนั้น ๆ (ใช้ในทางไม่ดี)

แก่มะพร้าวห้าว
หมายถึง คนแก่แต่ยังแข็งแรงอยู่ สุขภาพดี

แก้วลืมคอน
หมายถึง คนที่รักกันแล้วแต่ยังไปหลงรักคนอื่น

ไกลปืนเที่ยง
หมายถึง การห่างไกลความเจริญ สมัยก่อนยังไม่มีเครื่องบอกเวลา แต่จะมีการยิงปืนใหญ่เป็นการบอกเวลาแทน ไกลปืนเที่ยงจึงหมายความว่า อยู่ไกลมากจนไม่ได้ยินเสียงสัญญาณปืนที่บอกเวลานั่นเอง

ไก่รองบ่อน
หมายถึง ผู้ที่อยู่ในฐานะตัวสำรอง ซึ่งจะเรียกมาใช้เมื่อไรก็ได้

ไก่หลง
หมายถึง ผู้หญิงเสแสร้งแอ๊บแบ๊ว ทำตัวเป็นคนดีผู้ดี มาเที่ยวตีสนิทผู้ชายเพื่อคอยหลอกลวง

ไก่อ่อน
หมายถึง ผู้มีประสบการณ์น้อยยังไม่รู้ทันเล่ห์เหลี่ยมของคน

ไก่แก่แม่ปลาช่อน
หมายถึง หญิงที่ค่อนข้างมีอายุที่มีมารยาและเล่ห์เหลี่ยมมากและมีกิริยาจัดจ้าน โบราณท่านจึงเปรียบเทียบเอาไว้เหมือนไก่แก่หรือแม่ปลาช่อน ซึ่งผ่านโลกมามาก

ไก่โห่
หมายถึง เวลารุ่งสาง ก่อนเวลา เช่นพูดว่า มาตั้งแต่ไก่โห่

ไก่ได้พลอย
หมายถึง การที่ได้ของมีค่ามาแต่ไม้รู้คุณค่าของสิ่งนั้น